Η ασημόφυλλη ελιά

"Δεντράκι ευλογημένο και πάντα φουντωτό, με τις ελιές γεμάτο είναι μες στον αγρό, είναι μες στον αγρό!!!"

Έτσι αρχίζω ένα από τα πιο πετυχημένα σχέδια δράσης που έχω εφαρμώσει. Τραγουδιστά. Έτσι όμορφα περάσαμε μια ολόκληρη εβδομάδα και κάτι, στον παιδικό σταθμό μαζί με τα "παιδιά μου". Οι μέρες κύλισαν γεμάτες από κέφι, παιχνίδι, μάθηση, εμπειρίες και δημιουργικότητα. Ποιον άλλον καλύτερο στόχο θα μπορούσα να έβαζα για την συγκεκριμένη ενότητα και για κάθε ενότητα. Αυτά δεν θέλουμε για τα μικρούλια μας;
Εδώ θα ήθελα να προσθέσω ότι αρκετές δραστηριότητες βρήκα στο διαδίκτυο, και σε παιδαγωγικά βιβλία με δραστηριότητες.

Για να τα πάρουμε σιγά σιγά από την αρχή.

Στην αρχή μιλήσαμε για το τι μας προσφέρει η ελιά σαν δέντρο. Εδώ θα ήταν ωραίο να είχαμε κάνει ένα ιστόγραμμα για να τα βάλουμε όλα κάτω και να ξέρουμε που θα κινηθούμε, έτσι όπως έχω δει πολλές φορές σε συναδέλφους και όπως μας είχαν πει στο ΤΕΙ. Την επόμενη φορά.  

Αρχικά, ζήτησα ( με ανακοίνωση) από τους γονείς να φέρουν ελιές, ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο και ηλιέλαιο.Μέχρι να τα φέρουν, παρατηρήσαμε τη διαδικασία του λιομαζώματος σε φωτογραφίες που έβγαλα, όταν πήγα μαζί με την οικογένειά μου να μαζέψουμε τις ελιές μας (Νομίζω αρκετοί από εσάς με καμαρώσατε).

Βρήκαμε στο χάρτη την περιοχή που βρίσκεται το εξοχικό μου με τις ελιές και στη συνέχεια βρήκαμε τα χωριά των παιδιών όπου έχουν ελιές οι γονείς τους . Η ερώτηση που τους έκανα, γιατί μαζεύουμε τις ελιές, έφερε στο τραπέζι μας τα τρία μπουκάλια με τα τρία είδη λαδιών που είχαν φέρει οι γονείς. Παρατηρήσαμε το ελαιόλαδο, το χρώμα του την μυρωδιά του. Στη συνέχεια το συγκρίναμε με τα άλλα δύο. Το ηλιέλαιο και το καλαμποκέλαιο. Είπαμε τι παρατηρούμε(διαφορές) κι έδειξα από τι είναι φτιαγμένα αυτά τα λάδια και γι' αυτό έχουν διαφορετικό χρώμα.
Δεν μίλησα για τα άλλα είδη των λαδιών για να μην μπερδευτούν. Έβαλαν μπροστά από κάθε λάδι το προϊόν από το οποίο φτιάχνεται το καθένα.

 

Παίξαμε το παιχνίδι ελιά, ελιά μαυροελιά πόσα φύλλα στα κλαδιά, όπου το παιδί που κάνει τη μάνα κρύβει πίσω από την πλάτη του τα χέρια του, τα οποία δείχνουν (με τα δάχτυλα) έναν αριθμό. Αυτόν θα πρέπει να μαντέψουν τα υπόλοιπα παιδιά ( ζητάνε συνεχώς να το παίξουμε).

Φτιάξαμε ελιόψωμο μετρώντας ένα ένα τα υλικά από την συνταγή. Αρχικά το ζύμωσε η κυρία Σπυριδούλα και μετά τους δώσαμε από ένα κομμάτι να το ζυμώσουν και να το πλάσουν μόνα τους. Έγιναν πεντανόστιμα! Ένα θα σας πω! Η συνταγή έγινε ανάρπαστη!

Φάγαμε ψωμάκι με ελαιόλαδο και ριγανίτσα συνοδευόμενο από διάφορες ποικιλίες ελιών. Σχεδόν σε όλα άρεσε το γεύμα μας. Όπως και οι ελιές. Σαν τελείωμα τους ζήτησα να μετρήσουν τα κουκούτσια για να δούμε ποιος είχε φάει τις πιο πολλές. Κάναμε έναν πίνακα και ο νικητής βρέθηκε.

Με τις σπουδάστριες της Πέμπτης τα παιδιά αποτύπωσαν την ελιά στο χαρτί. Για κορμό έβαλαν το αποτύπωμα του χεριού τους σε καφέ κανσόν. Για φύλλα τα δαχτυλικά τους αποτυπώματα με πράσινο χρώμα και για ελιές μαύρο χρώμα.



Είπαμε τραγούδια όπως αυτό με το οποίο ξεκίνησα και ένα που βρήκα στο blog της Βάλιας, Οι ελιές οι ελιές στα χωράφια στις πλαγιές. Ανάψαμε το καντήλι γιατί ήταν η εορτή του Αγίου Αντώνιου και την επόμενη του Αγίου Αθανασίου. Παρατηρήσαμε ότι το λάδι επέπλεε και ότι το φυτίλι αν δεν ήταν μέσα στο λάδι έσβηνε.

Ακολούθησε ένα σχετικό φύλλο εργασίας.

Ζήτησα από τους γονείς να δείξουν στο σπίτι το φωτογραφικό άλμπουμ της βάφτισης και να διηγηθούν στα παιδιά την ιστορία της βάφτισής τους. Μετά, εφόσον το παιδί το θέλει, να διηγηθούν κι εκείνα με τη σειρά τους την ιστορία τους. Τις επόμενες μέρες, όσοι γονείς το επιθυμούσαν, έφεραν το άλμπουμ και τα παιδιά έκαναν το ίδιο μπροστά στους φίλους τους. Αυτό κράτησε για λίγες μέρες. Κάθε μέρα βλέπαμε 2 με 3 άλμπουμ. Τους ανέφερα ότι το λαδάκι συμβολίζει το λάδι που άλοιφε τους αρρώστους ο Χριστός και ο παππούλης το κάνει για να είναι τα ίδια γερά στο ξεκίνημα της νέας τους ζωής.


Ζήτησα από τους γονείς να βρουν ένα αίνιγμα, ή μία παροιμία, ή μία ιστορία, ή μια φωτογραφία από το μάζεμα της ελιάς(εφόσον είχαν), να το συζητήσουν με τα παιδιά και ύστερα να έρθουν να μας το παρουσιάσουν μέσα στην τάξη. Ο Στέλιος διηγήθηκε την ιστορία του Χριστού, όπου καθήμενος κάτω από αυτήν έκλαψε και με τα δάκρυά του την ευλόγησε. Ακόμα μας μίλησε για το μύθο της Αθηνάς και του Ποσειδώνα. Ο Γιώργος μας είπε διάφορα για την ελιά. Η Σοφία μας μίλησε για τον Κόττινο. Η Μελίνα έφερε φωτογραφίες που είναι πάνω στη σκάλα και μάζευε ελιές και η Φραντζέσκα φωτογραφίες από την επίσκεψή της στο ελαιοτριβείο. Η Δήμητρα, η Ελευθερία, ο Θάνος, ο Αναστάσης, ο Ζαχαρίας μας είπαν αινίγματα και παροιμίες και αρκετοί από τους υπόλοιπους, τα έγραψαν σε χαρτί και τα διαβάσαμε μέσα στην τάξη.

Η Μελίνα μας έφερε κλαδιά ελιάς τα οποία τα χρησιμοποιήσαμε για να μαζέψουμε τις ελιές με τον παραδοσιακό γνωστό τρόπο. Στρώσαμε "λιόπανα", με τα χτένια καθάρισαν τα κλαδιά από τις ελιές, στη συνέχεια καθάρισαν τα φύλλα και τα κλαράκια από τις ελιές, γέμισαν το τσουβάλι και έφερα εγώ από το "ελαιοτριβείο" που πήγα το φρέσκο λάδι. Η γιαγιά του Γιάννη μας έφτιαξε χαλβά για να αναβιώσουμε το έθιμο που έχουν στον Έβρο όπου το Δεκαπενταύγουστο φτιάχνουν χαλβά με το πρώτο λάδι και το πρώτο αλεύρι.

Έχοντας μιλήσει τις προηγούμενες μέρες για τις ονομασίες των άλλων λαδιών και πως δημιουργούνται οι λέξεις αυτές, κάναμε μια αντίστροφη δραστηριότητα. Έδειξα καρτέλες με λέξεις που είχαν ζωγραφισμένη στο πλάι την εικόνα τους και τους ζήτησα να τις χρησιμοποιήσουν για να συνθέσουν μια μεγαλύτερη λέξη. Δεν δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα και ακόμα όταν χρησιμοποιούσαν ένα συνδυασμό που δεν υπήρχε, το συζητούσαμε και τους ζητούσα να το προφέρουν σωστά ακόμα και αν δεν υπήρχε τέτοια λέξη (καλαμπόκι και λεμόνι- καλαμποκολέμονο ή λεμονοκαλάμποκο). Αυτό που τους ζήταγα κάθε φορά, ήταν να μου πουν πια λέξη βάζουν μπροστά και στη συνέχεια να την "διαβάσουν". Οι καρτέλες αποθηκεύτηκαν σε ένα κουτί, το οποίο είναι προσβάσιμο από τα παιδιά. Αυτό θα εμπλουτιστεί και με άλλες καρτέλες ανάλογα με το θέμα που θα έχουμε κάθε φορά.

Είδαμε μια ακόμα χρησιμότητα του λαδιού και μάλιστα του λαδιού που βρίσκεται στο κάτω μέρος του ντενεκέ ή της λαδούσας. Τη μούργα. Η κυρία Άννα η οποία δεν είναι σχετική με την συγκεκριμένη δραστηριότητα αλλά έμαθε πολλά γι' αυτή γιατί της άρεσε, ήρθε στο σταθμό μαζί με όλα τα υλικά που χρειαζόμασταν για να φτιάξουμε σαπούνι. Τα παιδιά δεν μπορούσαν να συμμετέχουν στην δραστηριότητα, όμως παρακολούθησαν και σε δεύτερο χρόνο είπαν τι χρειάστηκε για την παρασκευή του σαπουνιού. Η κυρία Άννα στο τέλος μοίρασε σε όλα τα παιδιά από ένα φάκελο με την συνταγή του σαπουνιού και με ένα δειγματάκι τριμμένου σαπουνιού. Τα παιδιά το απόγευμα θα έπρεπε με τη βοήθεια της μητέρας τους να πλύνουν τα καλτσάκια τους ή κάποια κουκλίστικα ρουχαλάκια. Τα σαπουνάκια των παιδιών θα πρέπει να μείνουν στα καλουπάκια τους για μια εβδομάδα και στη συνέχεια θα τα αποθηκεύσουν για 6 μήνες. Μετά μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουν.

Την επόμενη μέρα στο σταθμό δεν σκόπευα να κάνουμε άλλες δραστηριότητες για την ελιά προκειμένου να μεταβούμε στο επόμενο θέμα μας. Όμως οι γονείς της Φραντζέσκας έφεραν σαπούνι από τη γιαγιά κι έτσι χωριστήκαμε σε ομαδούλες και κάναμε δουλειές. Η κάθε ομάδα ανέλαβε κάτι. Άλλοι έτριβαν με τον τρίφτη σαπούνι, άλλοι καθάριζαν με βετεξάκια τα παιχνίδια, άλλοι ζωγράφιζαν τον πίνακα που θα δίναμε στην κυρία Άννα για να την ευχαριστήσουμε γι΄ αυτά που μας έμαθε(μαζί με τον πίνακα θα της δώσουμε και ένα DVD από την επίσκεψή της στο σταθμό). Και όλες οι δουλειές γίνονταν εκ περιτροπής. Το ευχαριστηθήκαμε όλοι. Και η τάξη μας μοσχομύρισε σαπούνι.

 (πρόταση της Πιτσινούλας)

Κάναμε ένα ακόμα φύλλο εργασίας για να δούμε τι ξέρουμε!!!!!

Όλο το υλικό που μαζεύτηκε σε αυτή το σχέδιο δράσης, πλαστικοποιήθηκε, μπήκε σε ντοσιέ κι έγινε το βιβλίο της ελιάς. Τα παιδιά μπορούν να το δανειστούν και να το επεξεργαστούν στο σπίτι. Θα εξηγήσουν στους γονείς τους πώς από τις ελίτσες φτάνουμε στο ντενεκέ με το λάδι και το σαπούνι και τι άλλα μάθαμε από τους φίλους μας για την ελιά.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΖΕΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟΥ

ΑΝΤΙΘΕΤΑ

Χρησιμοποίησα ντοσιέ για να μπορούμε να χρησιμοποιούμε τις σελίδες σαν καρτέλες και να βρίσκουμε τα αντίθετα, ή για να τοποθετούμε τις εικόνες με τη διαδικασία στη σειρά.

 Υπάρχει μια σειρά φωτογραφιών που θα μπορούσα να δημοσιεύσω σε ξεχωριστή ανάρτηση, γιατί όπως λέει και η φίλη μου η Pitsina η ανάρτησή μου έχει γίνει τεράστια. Ελπίζω να απολαύσατε την ανάγνωση του σχεδίου δράσης και να βρήκατε ενδιαφέρουσα και χρήσιμη την ανάρτηση όπως εγώ πιστεύω και θα ήθελα να είναι!!!